21 сакавіка ў Лондане ўпершыню прайшлі кансультацыі, якія былі запушчаныя ў Вялікабрытаніі (Форын офісам) з дэмакратычнымі сіламі Беларусі. Брытанскі бок узначальваў дырэктар дэпартамента па Усходняй Еўропе і Цэнтральнай Азіі ў Форын офісе (Міністэрстве замежных справаў) Крыс Алан, беларускі бок – дарадца Святланы Ціханоўскай па дыпламатычных пытаннях Дзяніс Кучынскі.
З брытанскага боку ў кансультацыях удзельнічалі 12 чалавек. Для такой сустрэчы гэта значная група, у якую ўваходзілі спецыялісты, што займаюцца пытаннямі Беларусі і рэгіёну.
Адказваем на ключавыя пытанні па кансультацыях:
Асноўная мэта – зрабіць Беларусь адным з прыярытэтаў міжнароднай палітыкі Вялікабрытаніі, у тым ліку – для большай палітычнай і фінансавай падтрымкі.
Што было на парадку дня?
- Палітычная сітуацыя і правы чалавека – важным пунктам стала праблема транснацыянальных рэпрэсіяў супраць беларусаў. Удзел у гэтай панэлі бралі дарадца Святланы Ціханоўскай па юрыдычных пытаннях Леанід Марозаў і кіраўнік ByHelp Аляксей Лявончык.
- Культура і дыяспара – узаемадзеянне з беларускай грамадзянскай супольнасцю за мяжой. Удзел у панэлі бралі прадстаўніца Рады Культуры Надзея Гарэцкая і намесніца прадстаўніцы па сацыяльнай палітыцы ў Аб’яднаным Пераходным Кабінеце Ірына Маклейн.
- Медыя і барацьба з прапагандай – пра важнасць падтрымкі беларускіх незалежных медыя распавядалі журналістка Ганна Любакова і старшыня праўлення Цэнтра Беларускай Салідарнасці Уладзімір Кобец.
Усе пункты абмеркавання разглядаліся ў тым ліку ў кантэксце бяспекі Еўропы.
Якія вынікі? Стварэнне працоўных групаў па ключавых напрамках, а таксама дамоўленасць аб іх працоўных сустрэчах раз на паўгода.
У чым важнасць кансультацыяў?
- Вядучая роля Вялікабрытаніі – краіна адыгрывае ключавую ролю ў падтрымцы дэмакратыі ў Беларусі.
- Унікальны ўзровень увагі – раней ніколі не было асобных кансультацыяў і такога асаблівага стаўлення да Беларусі. Гэта новы этап у адносінах паміж дэмакратычнай Беларуссю і ўрадам Вялікабрытаніі.
- Прыярытэт міжнароднай палітыкі – дэмакратычная Беларусь можа стаць адным з асноўных прыярытэтаў у міжнароднай палітыцы Вялікабрытаніі.
Асобна адзначым, што 21 сакавіка ў брытанскім парламенце была створаная група «За свабоду і дэмакратыю ў Беларусі». У яе ўвайшлі 24 дэпутаты.
Вялікабрытанія на працягу апошніх гадоў аказвала падтрымку Беларусі ў розных сферах. Вось некалькі канкрэтных дзеянняў, якія ўжо рабіліся Брытанскім урадам у падтрымку Беларусі:
- Вялікабрытанія выдаткавала 2,5 млн фунтаў на падтрымку Беларусі.
- Запрашэнне Святланы Ціханоўскай у Еўрапейскую Палітычную Супольнасць (EPC) – гэта азначае, што ёй прадастаўляюць платформу для выказвання пазіцыі і прасоўвання павесткі Беларусі на асноўных міжнародных пляцоўках.
Нагадаем, што Вялікабрытанія не прызнала так званыя выбары ў Беларусі, якія прайшлі ў студзені 2025 года. Міністр замежных справаў Дэвід Лэмі заявіў: «Свет даўно прызвычаіўся да цынічнай імітацыі дэмакратыі з боку Лукашэнкі ў Беларусі, у той час як на самой справе ён жорстка душыць грамадзянскую супольнасць і галасы апазіцыі, каб узмацніць сваю ўладу.
Вялікабрытанія разам з нашымі партнёрамі будзе і далей падтрымліваць народ Беларусі і выкрываць тых, хто адмаўляе ім у законным праве на свабоду і дэмакратыю».