Спецпрадстаўнік Святланы Ціханоўскай па выбарах Аляксандр Шлык прадставіў праект пастановы аб тым, як можа быць арганізавана вылучэнне кандыдатаў на новых выбарах прэзідэнта Беларусі.
Вы можаце спампаваць у фармаце pdf сам праект пастановы аб вылучэнні кандыдатаў. Далей прыведзены ўвесь тэкст праекту цалкам. Праект выстаўлены на грамадскае абмеркаванне – і вы можаце пракаментаваць яго на гэтай старонцы ніжэй або напісаць на пошту elections@tsikhanouskaya.org.
ПРАЕКТ Пастанова
Цэнтральнай камісіі Рэспублікі Беларусь па выбарах і правядзенні рэспубліканскіх рэферэндумаў
Аб растлумачэнні прымянення палажэнняў Выбарчага кодэкса Рэспублікі Беларусь аб парадку вылучэння кандыдатаў у Прэзідэнты Рэспублікі Беларусь пры правядзенні выбараў Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь у 2021 годзе
У адпаведнасці з пунктам 3 часткі першага артыкула 33 Выбарчага кодэкса Рэспублікі Беларусь (далей – Выбарчы кодэкс) у мэтах аднастайнага прымянення палажэнняў артыкула 61 Выбарчага кодэкса, якія прадугледжваюць парадак вылучэння кандыдатаў у Прэзідэнты Рэспублікі Беларусь, Цэнтральная камісія Рэспублікі Беларусь па выбарах і правядзенні рэспубліканскіх рэферэндумаў (далей – Цэнтральная камісія)
ПАСТАНАЎЛЯЕ:
Растлумачыць, што:
- Вылучэнне кандыдата ў Прэзідэнты Рэспублікі Беларусь ажыццяўляецца шляхам збору подпісаў не менш за 100 тысяч выбаршчыкаў.
- Збор подпісаў выбаршчыкаў у падтрымку асобы, якая прапануецца для вылучэння кандыдатам у Прэзідэнты Рэспублікі Беларусь, праводзіцца ініцыятыўнай групай выбаршчыкаў у колькасці не менш за 100 чалавек (далей – ініцыятыўная група), зарэгістраванай Цэнтральнай камісіяй.
- Для рэгістрацыі ініцыятыўнай групы ў Цэнтральную камісію не пазней ____ 2021 г. прадстаўляюцца:
1) заява аб рэгістрацыі ініцыятыўнай групы;
2) спіс членаў ініцыятыўнай групы з указаннем яе кіраўніка і каардынатараў па раёнах, гарадах абласнога падпарадкавання без раённага дзялення, раёнах у гарадах, на тэрыторыях якіх будзе праводзіцца збор подпісаў;
3) копіі старонак пашпарта асобы, якая мае намер вылучыцца кандыдатам у Прэзідэнты Рэспублікі Беларусь, якія пацвярджаюць грамадзянства Рэспублікі Беларусь і рэгістрацыю на яе тэрыторыі.
- Заява аб рэгістрацыі ініцыятыўнай групы і спіс членаў ініцыятыўнай групы падпісваюцца асобай, якая мае намер вылучыцца кандыдатам у Прэзідэнты Рэспублікі Беларусь, і павінны змяшчаць звесткі, указаныя ў абзацах другім і чацвёртым часткі другой артыкула 61 Выбарчага кодэкса. Спіс членаў ініцыятыўнай групы прадстаўляецца таксама ў электронным выглядзе.
- Заява аб рэгістрацыі ініцыятыўнай групы і спіс членаў ініцыятыўнай групы могуць прадстаўляцца па формах, ухваленых Цэнтральнай камісіяй у якасці прыкладных, або па іншых формах пры ўмове выканання патрабаванняў, указаных у пункце другім дадзенай пастановы.
- Пры прадстаўленні дакументаў у Цэнтральную камісію асоба, якая мае намер вылучыцца кандыдатам у Прэзідэнты Рэспублікі Беларусь, прад’яўляе пашпарт. Калі дакументы падае прадстаўнік названай асобы, ён прад’яўляе свой пашпарт і даверанасць, засведчаную натарыяльна або ў парадку, прадугледжаным пунктам 3 і часткай першай пункта 4 артыкула 186 Грамадзянскага кодэкса Рэспублікі Беларусь.
- Пасля рэгістрацыі ініцыятыўнай групы асобе, якая мае намер вылучыцца кандыдатам у Прэзідэнты Рэспублікі Беларусь, або кіраўніку ініцыятыўнай групы выдаюцца пасведчанні членаў ініцыятыўнай групы і бланкі падпісных лістоў для збору подпісаў выбаршчыкаў у падтрымку вылучэння кандыдата ў Прэзідэнты Рэспублікі Беларусь (далей – падпісны ліст) для перадачы сябрам ініцыятыўнай групы.
- Дапускаецца ксеракапіраванне бланкаў падпісных лістоў, выдадзеных Цэнтральнай камісіяй, або іх раздрукоўка з афіцыйнага сайта Цэнтральнай камісіі ў сетцы Інтэрнэт з захаваннем формы і памеру бланка падпіснога ліста.
- Член ініцыятыўнай групы пры зборы подпісаў выбаршчыкаў павінен прад’яўляць выбаршчыкам пасведчанне, выдадзенае Цэнтральнай камісіяй, і дакумент з фатаграфіяй, які пацвярджае асобу.
- Збор подпісаў выбаршчыкаў у падтрымку асоб, якія прапануюцца для вылучэння кандыдатамі ў Прэзідэнты Рэспублікі Беларусь, праводзіцца з _______ па _______ 2021 г. уключна.
- Подпісы ў падпісных лістах у падтрымку асобы, якая прапануецца для вылучэння кандыдатам у Прэзідэнты Рэспублікі Беларусь, маюць права ставіць дасягнулыя 18 гадоў грамадзяне Рэспублікі Беларусь, якія валодаюць выбарчым правам.
- У падпісным лісце павінны быць подпісы выбаршчыкаў, якія пражываюць на тэрыторыі толькі аднаго раёна, горада абласнога падпарадкавання, а ў гарадах з раённым дзяленнем – аднаго раёна ў горадзе.
- Выбаршчык мае права паставіць подпіс у падтрымку некалькіх кандыдатур, якія прапануюцца для вылучэння кандыдатамі ў Прэзідэнты Рэспублікі Беларусь, але толькі адзін раз у падтрымку адной і той жа кандыдатуры.
- У падпісным лісце ўказваюцца без скарачэнняў на беларускай або рускай мове:
1) у дачыненні да асобы, якая прапануецца для вылучэння кандыдатам у Прэзідэнты Рэспублікі Беларусь, – прозвішча, імя, імя па бацьку, дата нараджэння, пасада (занятак), месца працы і месца жыхарства, партыйнасць;
2) у дачыненні да члена ініцыятыўнай групы, які збірае подпісы, – прозвішча, імя, імя па бацьку і нумар рэгістрацыі ініцыятыўнай групы;
3) у дачыненні да выбаршчыка, які ставіць подпіс, – прозвішча, імя, імя па бацьку, дата нараджэння, месца жыхарства, серыя і нумар пашпарта грамадзяніна Рэспублікі Беларусь (рэквізіты іншага дакумента, указанага ў пункце 22 дадзенай пастановы).
- Звесткі аб асобе, якая прапануецца для вылучэння кандыдатам у Прэзідэнты Рэспублікі Беларусь, і аб члене ініцыятыўнай групы, які збірае подпісы, павінны быць унесены ў падпісны ліст да пачатку збору подпісаў выбаршчыкаў. Не дапускаецца прадстаўленне выбаршчыкам падпісных лістоў, у якіх адсутнічаюць названыя звесткі.
- Звесткі аб асобе, якая прапануецца для вылучэння кандыдатам у Прэзідэнты Рэспублікі Беларусь, аб члене ініцыятыўнай групы, які збірае подпісы, уносяцца ў падпісны ліст рукапісным або машынапісным спосабам. Звесткі аб выбаршчыку ўносяцца ў падпісны ліст толькі рукапісным спосабам. Звесткі аб выбаршчыку, прадугледжаныя ў графах 1 – 5 падпіснога ліста, могуць запаўняцца выбаршчыкам, іншай асобай па просьбе выбаршчыка, у тым ліку членам ініцыятыўнай групы, які збірае подпісы.
- Подпіс выбаршчыка і дата яго ўнясення ў графы 6 і 7 падпіснога ліста ставяцца выбаршчыкам уласнаручна. Дату подпісу выбаршчык указвае славесна-лічбавым або лічбавым спосабам, напрыклад: 25 мая 2020 г., або 25.05.2020, або 25.05.20. Асобы, якія з-за фізічных асаблівасцяў не могуць самастойна паставіць подпіс, могуць скарыстацца дапамогай прадстаўніка на свой выбар. Член ініцыятыўнай групы робіць запіс у адвольнай форме аб такой сітуацыі, якую прыкладае да падпіснога ліста з указаннем даных асобы, якая выказала жаданне паставіць подпіс у падтрымку асобы, якая прапануецца для вылучэння кандыдатамі ў Прэзідэнты Рэспублікі Беларусь, даных прадстаўніка такой асобы, якая паставіла подпіс, і прычыны.
- Унясенне даных аб выбаршчыку нерукапісным спосабам або алоўкам цягне прызнанне яго подпісу несапраўдным.
- Звесткі аб месцы працы або службы асобы, якая прапануецца для вылучэння кандыдатам у Прэзідэнты Рэспублікі Беларусь, павінны змяшчаць поўную назву арганізацыі, якая з’яўляецца асноўным месцам работы або службы, і найменне займаемай пасады. У выпадку адсутнасці асноўнага месца працы або службы, указваецца занятак.
- Пры ўнясенні звестак аб месцы жыхарства асобы, якая прапануецца для вылучэння кандыдатам у Прэзідэнты Рэспублікі Беларусь, указваецца найменне вобласці, раёна і населенага пункта (у дачыненні да Мінска і абласных цэнтраў можа не ўказваць вобласць, а ў дачыненні да раённых цэнтраў – раён).
- Пры ўнясенні звестак аб выбаршчыках у графе 4 падпіснога ліста «Месцы жыхарства» пры зборы подпісаў выбаршчыкаў у гарадах указваюцца найменне горада, вуліцы, нумар дома, корпуса, кватэры (для грамадзян, якія пражываюць у інтэрнаце, – нумар пакоя), а пры зборы подпісаў у сельскіх населеных пунктах і ў пасёлках гарадскога тыпу – найменне раёна, населенага пункта, вуліцы, нумар дома, корпуса, кватэры (для грамадзян, якія пражываюць у інтэрнаце, – нумар пакоя). Назва раёна, горада ў падпісным лісце можа быць пазначана адзін раз у першым радку. Найменне вуліцы, нумар корпуса, кватэры, пакоя ўказваюцца ў падпісным лісце ў тым выпадку, калі гэтыя звесткі змяшчаюцца ў пашпарце (штамп аб пастаяннай прапісцы або аб рэгістрацыі па месцы жыхарства) або ў пасведчанні аб рэгістрацыі па месцы знаходжання.
- У графе 5 падпіснога ліста “Серыя і нумар пашпарта грамадзяніна Рэспублікі Беларусь або рэквізіты іншага дакумента” называюцца серыя і нумар пашпарта грамадзяніна Рэспублікі Беларусь, або рэквізіты ваеннага білета – для ваеннаслужачых тэрміновай службы, або рэквізіты даведкі, выдадзенай органамі ўнутраных спраў, – для асоб, якія страцілі пашпарт.
- Збор подпісаў выбаршчыкаў можа ажыццяўляцца ў форме пікетавання. Атрыманне дазволу на правядзенне пікетавання для ўказаных мэт не патрабуецца, калі яно праводзіцца ў месцах, не забароненых мясцовымі выканаўчымі і распарадчымі органамі.
- Збор подпісаў у вайскоўцаў не патрабуе ўзгаднення з камандзірам воінскай часці ў выпадку збору подпісаў за межамі тэрыторыі воінскай часці.
- Пры зборы подпісаў у выбаршчыкаў, якія пражываюць у інтэрнаце, члены ініцыятыўных груп павінны выконваць правілы ўнутранага распарадку інтэрната.
- Члены ініцыятыўных груп пры зборы подпісаў прытрымліваюцца рэкамендацый Міністэрства аховы здароўя па пытаннях прафілактыкі каранавіруснай інфекцыі (прымяненне масак, апрацоўка рук і прадметаў, якія выкарыстоўваюцца антысептыкам і да т.ін).
- Пры зборы подпісаў выбаршчыкаў члены ініцыятыўных груп маюць права прадстаўляць і раздаваць грамадзянам для азнаямлення інфармацыйныя матэрыялы аб асобах, у падтрымку якіх ажыццяўляецца збор подпісаў. Выраб названых інфармацыйных матэрыялаў павінен быць аплачаны з выбарчага фонду асобы, якая прапануецца для вылучэння кандыдатам у Прэзідэнты Рэспублікі Беларусь.
- Падпісны ліст завяраецца членам ініцыятыўнай групы, які збіраў подпісы: на адваротным баку падпіснога ліста ён указвае свае прозвішча і ініцыялы, ставіць свой подпіс і дату яе ўнясення. Адсутнасць подпісу з’яўляецца ліквідаваным недахопам, які камісія прапануе ліквідаваць у разумны тэрмін у адпаведнасці з пунктам 32 дадзенай пастановы.
- Падпісныя лісты не пазней _____ 2021 г. прадстаўляюцца каардынатарамі ініцыятыўных груп па раёнах, гарадах абласнога падпарадкавання, раёнах у гарадах у адпаведныя раённыя, гарадскія, раённыя ў гарадах камісіі па выбарах Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь.
- Пры немагчымасці прадстаўлення падпіснога ліста ў адпаведную камісію каардынатарам ініцыятыўнай групы па раёне, горадзе абласнога падпарадкавання, раёну ў горадзе, падпісныя лісты могуць быць прадстаўлены асобай, якая вылучаецца кандыдатам у Прэзідэнты Рэспублікі Беларусь, або любым членам ініцыятыўнай групы.
- Раённыя, гарадскія, раённыя ў гарадах камісіі па выбарах Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь у дзесяцідзённы тэрмін правяраюць дакладнасць подпісаў выбаршчыкаў у падпісных лістах. Мэтай праверкі подпісаў з’яўляецца ўстанаўленне дастатковай для рэгістрацыі кандыдата колькасці дакладных подпісаў. Як правіла, праверцы падлягаюць усе подпісы, пададзеныя ў камісію. Пра час правядзення праверкі камісія паведамляе каардынатару ініцыятыўнай групы або іншай асобе, якая прадставіла падпісныя лісты ў камісію. Члены ініцыятыўнай групы, якія збіралі подпісы, назіральнікі маюць права прысутнічаць пры правядзенні праверкі.
- Па выніках праверкі дакладнасці дадзеных у падпісных лістах подпіс выбаршчыка можа быць прызнаны сапраўдным або недакладным. Пры наяўнасці сумненняў у дакладнасці подпісу выбарчая камісія зыходзіць з прэзумпцыі дакладнасці. У выпадку выяўлення ліквідаваных недахопаў у падпісных лістах, членам ініцыятыўнай групы прапануецца іх устараніць у разумны тэрмін.
- Па выніках праверкі складаецца пратакол, у якім пералічваюцца прызнаныя несапраўднымі подпісы на кожным правераным падпісным лісце і ўказваюцца прычыны прызнання подпісаў несапраўднымі, са спасылкай на адпаведны пункт часткі 18 артыкула 61 Выбарчага кодэкса. Пратакол даводзіцца да ведама каардынатара ініцыятыўнай групы або іншай асобы, якая прадставіла падпісныя лісты ў камісію, якая мае права прыкласці да яе пісьмовыя тлумачэнні.
- Абласныя і Мінская гарадская камісіі па выбарах Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь, пры неабходнасці, могуць правяраць дакладнасць подпісаў выбаршчыкаў у падпісных лістах у пяцідзённы тэрмін. Пры гэтым праверцы могуць падлягаць толькі подпісы, раней прызнаныя ніжэйшай камісіяй несапраўднымі. Мэтай праверкі подпісаў з’яўляецца ўстанаўленне дастатковай для рэгістрацыі кандыдата колькасці дакладных подпісаў. Неабходнасць праверкі можа быць выклікана толькі зваротам ініцыятыўнай групы або прызнаннем раённай, гарадской, раённай у горадзе камісіяй несапраўднымі больш за 15 працэнтаў ад агульнай колькасці правераных подпісаў у падпісных лістах. Праверка праводзіцца з захаваннем патрабаванняў пп. 31 і 32 гэтай пастановы.